Herstructureringsdeskundige
De herstructureringsdeskundige (HD) begeleidt de organisatie in het WHOA traject en bereidt ondermeer het onderhands akkoord voor. Hoewel de herstructureringsdeskundige de organisatie begeleidt, moet hij dit primair doen in het belang van de gezamenlijke schuldeisers. Daarmee lijkt het of de herstructureringsdeskundige verschillende bazen heeft. Onderstaand laten we zien dat de HD niet een partij bevoordeelt, maar streeft naar de voor alle partijen beste c.q. meest haalbare oplossing.
Ga snel naar:
Rol van de herstructureringsdeskundige
De rol van de herstructureringsdeskundige is het voorbereiden en aanbieden van een onderhands akkoord volgens de regels van de WHOA. De aanwijzing van een herstructureringsdeskundige kan daarnaast bijdragen aan het voorkomen van een schijn van belangenvermenging of om het vertrouwen van de schuldeisers in het proces en daarmee de slagingskans ervan te vergroten. De aanwijzing van een HD moet dienstig zijn aan het onderzoek naar de mogelijkheden van een reorganisatie of liquidatie van een onderneming. De rol van de HD kan gezien worden als een “bruggenbouwer” c.q. “oliemannetje” dat ten dienste staat van het tot stand te brengen akkoord en niet van een of meerdere partijen. Niet voor niets heeft Insolving bruggen als basis afbeeldingsthema in haar website. Van een HD mag verwacht worden dat hij op de hoogte is van de gerechtelijk WHOA-uitspraken.
Benoeming herstructureringsdeskundige
De rechter is degene die een herstructureringsdeskundige benoemt (aanwijst). Een herstructureringsdeskundige kan worden benoemd op aanvraag van de organisatie welke een beroep doet op de WHOA. Hiervoor is het onder meer noodzakelijk dat de organisatie insolvent is of het redelijkerwijs aannemelijk is dat de organisatie daarin zal geraken. Wanneer de crediteurenmeerderheid om een herstructureringsdeskundige verzoekt kan ook een HD worden benoemd. Wanneer de belangen van de gezamenlijke schuldeisers door de aanwijzing kunnen worden geschaad kan de rechter de benoeming van een HD afwijzen. De rechter zal daarnaast afwegen of de benoeming van een herstructureringsdeskundige voor de gezamenlijke schuldeisers een meerwaarde oplevert die opweegt tegen de kosten en mogelijke vertraging.
Selectie en aanwijzing door rechter
De rechter wil twee tot drie offertes krijgen van herwaarderingsdeskundigen, waaruit de rechter zijn keuze maakt. Wanneer alle betrokken partijen het vooraf eens zijn over één specifieke herstructureringsdeskundige kan het, bij uitzondering, bij één offerte blijven. Deze offertes kunnen worden aangevraagd door de WHOA partij of door de rechter. Bij het aanwijzen bepaalt de rechter ook de vergoeding van de HD. De rechter kan ook een voorschot of zekerheidsstelling voor die beloning voorschrijven. Wanneer tijdens het WHOA traject blijkt dat deze vergoeding te laag is, kan de HD de rechter om een aanvulling vragen.
In principe betaalt de betreffende organisatie in de WHOA procedure de HD. Wanneer de crediteuren om aanwijzing van een herstructureringsdeskundige hebben gevraagd, dan betalen zijn de HD. Wie hem ook betaalt, onpartijdigheid en onafhankelijkheid blijven een essentiële voorwaarde.
Doeltreffend, onpartijdig en onafhankelijk
De basisregel voor de herstructureringsdeskundige is dat hij (of zij) zijn rol doeltreffend, onpartijdig en onafhankelijk moet uitvoeren.
- Doeltreffend staat voor: effectief, afdoend en de beoogde uitwerking hebbend. In vrije vertaling; de HD moet een vakman zijn.
- Onpartijdig staat voor: neutraal, onbevooroordeeld en objectief. De gedachte daarachter lijkt duidelijk. Maar de organisatie betaalt over het algemeen de HSD. Daarnaast is in de WHOA aangegeven dat de HSD primair werkt in het belang van de gezamenlijke schuldeisers. Het belang van de schuldeisers is over het algemeen dat ze een zo groot mogelijk deel krijgen van hun vordering. Vaak is dat als de organisatie overleeft. Er bestaat dus altijd een spanningsveld, waardoor altijd kritisch naar de HD wordt gekeken.
- Onafhankelijk staat voor: autonoom, op zichzelf staand, vrij en geen belang hebbend bij de zaak.
Een potentiële HD zal door de rechter worden afgewezen indien hij eerder voor die organisatie heeft gewerkt. Het kort kennismaken om gegevens te verzamelen voor het maken van een offerte is wel toegestaan.
Insolving verwacht dat een nieuw soort professional of dienstverlening zal ontstaan welke betreffende de doeltreffendheid voor het WHOA traject uitstijgt boven de curatorenlijst van de rechtbank.
Offertes van herstructureringsdeskundigen
De rechter vraagt twee tot drie offertes van herstructureringsdeskundigen voordat de rechter één HD benoemd. In deze offerte dienen onder meer de volgende zaken te zijn vermeld:
- De relevante kennis, ervaring en vaardigheden van de HD (bijvoorbeeld via een curriculum vitae (CV)) waaruit voldoende de competenties van de potentiële HD blijken;
- Het eerdere contact of relatie van de HD met de organisatie. Of de verklaring dat de HD vrij staat ten opzichte van de WHOA organisatie en de overige betrokkenen zoals bestuurder, aandeelhouders, opdrachtgever en leveranciers;
- Een kort plan van aanpak (meer is niet mogelijk na een korte kennismaking);
- Een offerte in kosten en tijd van de HD en mogelijke in te schakelen derden. De kostenbegroting van de in te schakelen derden mag ook volgen na de HD benoeming (bijvoorbeeld 2 weken nadien).
Aanbieden onderhands akkoord
Zonder een benoemde herstructureringsdeskundige (HD) mag de organisatie zelf een onderhands akkoord voorbereiden en aan de belanghebbenden voorstellen. Na benoeming van de HD mag de onderneming wel een akkoord voorbereiden, maar dient het onderhands akkoord voorstel via de HSD te komen.
Voordelen van een herstructureringsdeskundige
In sommige gevallen word je als organisatie gedwongen om een HD in te schakelen. Maar vaak heb je zelf de keuze om een HSD in de arm te nemen. De belangrijkste voordelen van een herstructureringsdeskundige zijn:
- Het binnenhalen van kennis en ervaring van het, best wel ingewikkelde, WHOA-traject;
- Het verhogen van de acceptatiegraad, en dus kans op succes, van het onderhands akkoord bij de crediteuren;
- Het door de HD meebrengen van een netwerk van relevante aanvullende specialisten (bijvoorbeeld waarderingsdeskundige of fiscalist);
- Het verkorten van de tijdsduur van het WHOA-traject door de focus van de HD op het WHOA-traject;
- Het vermijden van fouten in het WHOA-proces, er is geen tweede kans.
Verhouding organisatie en herstructureringsdeskundige
De organisatie in de WHOA blijft zelf beschikkingsbevoegd, ook al is er een HD benoemd. In officiële Engelse woorden: de organisatie leiding blijft ‘debtor in possession’. Het is noodzakelijk dat de organisatieleiding en de HD goed blijven samenwerken en elkaar blijven informeren. Specifiek over de financiële situatie.
Instrumentarium Herstructureringsdeskundige
Om zijn rol goed te kunnen vervullen heeft de HD de volgende instrumenten tot zijn beschikking:
- Krijgt de volledige toegang tot de administratie en andere relevante bedrijfsinformatie;
- Krijgt van alle betrokkenen in de organisatie gevraagd en ongevraagd alle inlichtingen en medewerking die van belang zijn om zijn taak uit te voeren;
- Is na benoeming de enige die een akkoord aan de crediteuren kan voorleggen;
- Kan de rechtbank om een afkoelingsperiode verzoeken;
- Kan doorlopende overeenkomsten (met uitzondering van arbeidsovereenkomsten) opzeggen of herstructureren;
- Kan tussentijds bepaalde voorgenomen keuzes aan de rechtbank voorleggen om zo meer zekerheid te krijgen over het aan te bieden akkoord;
- Kan de rechtbank verzoeken om zogenaamde flankerende voorzieningen (zoals een afkoelingsperiode en het vragen van een tussentijdse gerechtelijke deelbeslissing) te treffen om bepaalde belangen van de betrokkenen te waarborgen.
Vereisten aan een herstructureringsdeskundige
In de WHOA staan geen formele vakkundigheidsvereisten. De HD dient voldoende kennis te hebben van financiën en het insolventierecht en daarnaast ervaring te hebben met herstructureringen, surseances van betalingen en faillissement.
In onze ogen dient een herstructureringsdeskundige daarnaast direct of indirect te beschikken over meer en andere vaardigheden. Denk onder meer aan bedrijfskunde (het gaat er vaak om een organisatie weer gezonder te krijgen), fiscaliteit (vaak hoge fiscale schulden), waarderingsexpertise (de reorganisatiewaarde t.o.v. de liquidatiewaarde), ervaring met herstructurering van schulden, onderhandelings- en conflictmanagement vaardigheden (veel tegenstrijdige belangen en spanning), soms specifieke branchekennis en meer. Deze kennis en vaardigheden hoeven natuurlijk niet in één persoon te zijn verankerd.
Herstructureringsdeskundige in teamverband
In 2021 zijn alleen curatoren en bewindvoerders benoemd als herstructureringsdeskundige. Wij van Insolving zijn echter van mening dat al de gewenste of noodzakelijke vaardigheden onvoldoende bij één persoon aanwezig kunnen zijn. Wij zijn daarom voorstander van in een team samenwerkende specialisten. Zo is het mogelijk echte experts in te schakelen en maatwerk te verrichten.
Ons Insolving basisteam bestaat uit een insolventierecht advocaat (met bewindvoerders- en curatorervaring) en een financieel insolventie specialist (niveau registeraccountant). Dit team is op elkaar ingespeeld en maakt gebruik van elkaars vaardigheden. Waar nodig of nuttig worden daar overige specialisten bijgehaald. Denk aan een register valuator, fiscalist, financieringsspecialist of insolventie mediator.
Onze Insolving teamleden kunnen daarnaast ook individueel worden ingezet bij of voor andere organisaties en dienstverleners.
